In veel straten in Alkmaar, Heerhugowaard en omliggende dorpen gaat het gesprek deze maanden al snel over hetzelfde: de energierekening. Bewoners voelen het direct wanneer de temperaturen dalen en de thermostaat weer omhoog gaat. Tegelijk groeit het ongemak over aardgas, stijgende prijzen en het effect op het klimaat. De vraag hoe je huis comfortabel en betaalbaar warm blijft, speelt dus niet alleen in politieke vergaderzalen, maar ook gewoon aan de keukentafel.


Daar komt nog iets bij. Gemeenten in de regio werken stap voor stap aan een aardgasvrije toekomst. Wie nu een huis verduurzaamt, wil graag keuzes maken waar hij over tien of vijftien jaar nog steeds blij mee is. Dat maakt de zoektocht naar alternatieven, zoals infraroodverwarming of een hybride systeem, ineens een stuk relevanter en minder theoretisch.

Van oude CV-ketel naar slimme mix van warmtebronnen

In veel huizen staat nog een vertrouwde CV-ketel te brommen op zolder. Hij doet zijn werk, maar vraagt steeds meer onderhoud en draait volledig op gas. Steeds meer huishoudens kiezen daarom voor een tussenstap: eerst goed isoleren, dan kritisch kijken naar de manier van verwarmen. Denk aan vloerisolatie in een jaren zeventig woning in De Mare of nieuwe kozijnen in een tussenwoning in Heerhugowaard.

Daarna komt de vraag: vervang je de ketel meteen door een volledig elektrisch systeem, of kies je voor een combinatie? In de praktijk blijkt een mix van oplossingen vaak het meest werkbaar. Een woning kan bijvoorbeeld hoofdzakelijk verwarmd worden met een warmtepomp of efficiënte panelen, terwijl een kleiner gasverbruik of een elektrische bijverwarming zorgt voor extra comfort op écht koude dagen. Lokale nieuwsplatforms zoals greeniuz.nl spelen een steeds grotere rol bij het delen van ervaringen van inwoners die die overstap al hebben gemaakt.

Wat infraroodverwarming zo anders maakt

Wie gewend is aan radiatoren, moet vaak even wennen aan het idee van infraroodverwarming. Toch is de techniek verrassend eenvoudig. In plaats van de lucht in de hele kamer op te warmen, verwarmt infrarood vooral de oppervlakken in de ruimte: wanden, meubels en mensen. Dat voelt te vergelijken met een winterzon die door het raam naar binnen valt. De lucht blijft relatief koel, maar je gezicht en handen voelen direct aangenaam warm.

Dat maakt infrarood interessant voor situaties waarin je niet continu het hele huis hoeft te verwarmen. Denk aan een werkkamer waar je slechts een paar uur per dag zit, een zolderkamer die is omgebouwd tot chillruimte of een badkamer die vooral in de ochtend en avond gebruikt wordt. Door heel gericht te verwarmen, kun je op sommige plekken met minder energie toch een hoog comfortniveau bereiken.

Comfort in oude én nieuwe woningen

In oudere woningen in bijvoorbeeld het centrum van Alkmaar is volledige isolatie vaak een flinke uitdaging. Dikke muren, enkele beglazing in monumentale panden en onverwarmde halletjes maken het lastig om met één centraal systeem overal dezelfde temperatuur te krijgen. Gerichte warmte, zoals in de zithoek, aan de eettafel of in de badkamer, sluit dan goed aan bij hoe bewoners hun huis in het dagelijks leven gebruiken.

In nieuwbouwwijken zie je juist de andere kant: woningen zijn beter geïsoleerd, hebben vloerverwarming en zijn vaak al “gasloos voorbereid”. In zulke huizen kan een combinatie van lage-temperatuur verwarming op de vloer met bijvoorbeeld plafondpanelen zorgen voor een comfortabele, gelijkmatige warmte zonder grote radiatoren in het zicht.

Praktische keuzes: waar begin je als bewoner?

Wie serieus overweegt om anders te gaan verwarmen, loopt al snel tegen praktische vragen aan. Hoeveel vermogen heb je nodig in een ruimte? Moet de meterkast worden verzwaard? Is de huidige isolatie voldoende? En wat betekent het voor de maandelijkse energiekosten op langere termijn? Het helpt om niet in één keer het hele huis om te gooien, maar gestructureerd te werk te gaan.

Stap 1: kijk kritisch naar je huidige woning

Een logische eerste stap is een simpele energiescan van je eigen huis. Loop kamer voor kamer langs en let op tocht, koude vloeren en enkelglas. Een tussenwoning in Alkmaar-Noord met goede spouwmuurisolatie heeft heel andere behoeften dan een vrijstaande woning in het buitengebied met veel glas en hoge plafonds. Noteer waar het comfort nu tekortschiet. Dat geeft richting aan de keuze voor toekomstige oplossingen.

Ook je leefpatroon is belangrijk. Ben je veel thuis overdag, of staat het huis dan grotendeels leeg? Worden alle slaapkamers gebruikt, of slechts één? Wie veel in de woonkamer leeft en slechts af en toe in de studeerkamer zit, heeft baat bij een systeem dat goed kan inspelen op die verschillen per ruimte.

Stap 2: energieverbruik en kosten inzichtelijk maken

Daarna is het verstandig om je huidige gas- en stroomverbruik naast elkaar te leggen. Veel energieleveranciers bieden grafieken per maand of zelfs per dag. In combinatie met de buiten­temperaturen van die periode geeft dat een aardig beeld van hoeveel warmte je nu eigenlijk nodig hebt. Dat helpt om reële verwachtingen te hebben als je overstapt op een andere vorm van verwarmen en voorkomt teleurstelling achteraf.

Bewoners die dieper de materie in willen duiken, kiezen soms voor een energiemeter op apparaat niveau. Daarmee wordt zichtbaar hoeveel een elektrisch paneel in de praktijk verbruikt tijdens een koude week. Zulke meetgegevens zijn goud waard bij het verder optimaliseren van je systeem.

Concrete voorbeelden uit de regio

In de regio Alkmaar zijn inmiddels tal van voorbeelden van bewoners en ondernemers die experimenteren met nieuwe manieren van verwarmen. Een kleine kapsalon in een winkelstraat koos bijvoorbeeld voor panelen boven de werkplekken in plaats van de hele zaak continu te verwarmen. Klanten ervaren een directe, aangename warmte bij de kapspiegel, terwijl de deuren toch af en toe open kunnen blijven voor frisse lucht.

In een rijtjeshuis in Oudorp werd gekozen voor een combinatie. De woonkamer krijgt basis warmte via een bestaande installatie, terwijl de werkplek aan huis is voorzien van gerichte elektrische verwarming die alleen aangaat tijdens kantooruren. Dat voorkomt dat de rest van het huis onnodig mee opwarmt als iemand een lange werkdag draait achter de laptop.

Rol van gemeente en lokale initiatieven

De gemeenten in de regio Alkmaar organiseren steeds vaker informatieavonden over duurzaam verwarmen en isoleren. Buurtbewoners delen daar ervaringen, maken afspraken met gezamenlijke inkoopacties en wisselen contactgegevens van installateurs uit. Zulke bijeenkomsten leveren vaak eerlijkere verhalen op dan een glanzende brochure: wat werkte goed, wat bleek in de praktijk tegen te vallen en welke keuzes zorgden echt voor comfort en lagere lasten.

Ook lokale energiecoöperaties spelen een rol. Zij begeleiden bewoners bij het opstellen van een plan op maat, waarin isolatie, ventilatie en warmtevoorziening in samenhang worden bekeken. Die integrale aanpak voorkomt dat er dure oplossingen worden aangeschaft die later niet goed blijken aan te sluiten op de rest van de woning.

Tips om comfortabeler en toekomstbestendig te verwarmen

Voor wie de komende jaren stappen wil zetten richting een comfortabel en duurzamer verwarmd huis, zijn er een paar algemene richtlijnen die in vrijwel elke woning toepasbaar zijn. Allereerst loont het bijna altijd om kleine isolatiemaatregelen uit te voeren. Denk aan tochtstrips, radiatorfolie bij bestaande radiatoren en het goed afstellen van ventilatieroosters. Dat zijn relatief goedkope ingrepen met direct merkbaar effect.

Daarnaast is het slim om per ruimte na te denken over de functie. Een woonkamer heeft een andere warmtebehoefte dan een logeerkamer die tien dagen per jaar wordt gebruikt. Gerichte warmte op plekken waar je veel zit, zoals de bank, eettafel of werkplek, kan in de praktijk comfortabeler zijn dan overal dezelfde luchttemperatuur nastreven. Door krachtige hoofdverwarming te combineren met slimme bijverwarming per zone ontstaat een systeem dat beter aansluit bij het dagelijks leven in huis.

Tot slot helpt het om keuzes niet te zien als “alles of niets”. Wie eerst investeert in isolatie, dan in een slim regelsysteem en vervolgens in een toekomstbestendige warmtebron, bouwt stap voor stap aan een woning die klaar is voor de komende decennia. In de regio Alkmaar wordt die weg al door veel huishoudens bewandeld, wat een schat aan ervaringen oplevert waar andere bewoners weer van kunnen leren.