Wie Alkmaar zegt, denkt automatisch aan kaas. Dat beeld klopt, maar het is lang niet het hele verhaal. Loop een dagje door de stad en je merkt dat Alkmaar veel meer te bieden heeft dan het Waagplein en de ronde kazen die daar worden verhandeld. Historische festivals, een voetbalclub die nationaal én internationaal aan de weg timmert, en een bruisend centrum. Het is juist die mix die Alkmaar zo bijzonder maakt.

De kaasmarkt: traditie die nooit verveelt

Iedere vrijdagochtend in de zomermaanden is het raak. Het Waagplein vult zich met stapels goudgele kazen, dragers in hun witte kleding en kleurrijke hoeden, en een hoop toeschouwers die het allemaal ademloos gadeslaan. De Alkmaarse kaasmarkt bestaat officieel sinds 1593, en nog altijd wordt er volgens de oude gebruiken gewerkt.

De dragers tillen hun brikken vol kazen alsof het niks is, terwijl de handelaars elkaar op de traditionele manier de hand schudden om een deal te sluiten. Voor de één een mooi stukje folklore, voor de ander een serieuze traditie die de stad groot heeft gemaakt. En eerlijk is eerlijk: de meeste bezoekers komen niet eens alleen voor de kaas, maar vooral voor de beleving. Het is kleurrijk, druk, een tikje chaotisch en daardoor juist zo leuk.

Het Hollands Kaasmuseum: meer verdieping

Wie na de markt nog niet genoeg heeft van al die kazen, loopt zó het Hollands Kaasmuseum binnen. Het museum is gevestigd in hetzelfde Waaggebouw en geeft een inkijkje in de rol van kaas in Nederland door de eeuwen heen.

Je ziet er oude gereedschappen, leest verhalen van kaasboeren en ontdekt hoe Nederland wereldwijd de reputatie van ‘kaasland’ kreeg. Voor kinderen zijn er interactieve spellen, waardoor ook zij op een speelse manier leren hoe kaas gemaakt wordt. Het is een plek waar je na een uur niet alleen wijzer bent geworden, maar ook begrijpt waarom kaas zo’n belangrijk onderdeel van onze cultuur is.

Kaeskoppenstad: een stap terug in de tijd

Naast de wekelijkse kaasmarkt heeft Alkmaar nog een historisch hoogtepunt: Kaeskoppenstad. Dit evenement tovert het centrum één weekend per jaar om tot een stad uit de 16e eeuw. Straatartiesten spelen scènes uit het verleden, oude ambachten worden opnieuw uitgevoerd, en bezoekers wanen zich in een tijdperk zonder telefoons of auto’s.

Het leuke is dat het festival gedragen wordt door honderden vrijwilligers. Dat geeft het evenement een authentieke sfeer: het voelt alsof de stad zelf even terugkeert naar vroeger. Voor gezinnen is het een absolute aanrader, en hoe leuk is het om door de smalle straatjes te struinen en ineens een smid of een muzikant uit de Gouden Eeuw tegen te komen.

Festivals die de stad laten bruisen

Alkmaar weet ook hoe je een feestje viert. Het bekendste voorbeeld is misschien wel het Jazz & Sail Festival, waarbij livemuziek en nautische activiteiten elkaar ontmoeten. Terwijl je in het centrum van het ene optreden naar het andere loopt, zie je op de grachten bootjes vol mensen die met een drankje in de hand genieten van de muziek. Het geeft de stad een zomerse, ontspannen sfeer die moeilijk te evenaren is.

Een heel ander karakter heeft het Victorie Festival. Dat staat stil bij de overwinning van Alkmaar in 1573 tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Het is een festival dat geschiedenis, muziek en theater samenbrengt. Je komt er niet alleen voor de bands, maar ook voor de verhalen en de sfeer van trots die in de stad voelbaar is.

Daarnaast groeit het Filmfestival Alkmaar gestaag. Het is geen massaal evenement, maar juist kleinschalig en sfeervol. Voor filmliefhebbers uit de regio is het een vast prikpunt in de agenda geworden.

AZ Alkmaar

Vraag een Alkmaarder waar hij trots op is, en de kans is groot dat hij naast de kaasmarkt meteen AZ noemt. De club bestaat sinds 1967 en groeide in een halve eeuw uit tot een vaste waarde in de Eredivisie. Het hoogtepunt? De landstitels van 1981 en 2009.

Op commercieel vlak heeft AZ zich de afgelopen jaren eveneens stevig ontwikkeld. Zo werkte de club bijvoorbeeld lange tijd samen met een online casino nl als shirtsponsor. Het laat zien hoe voetbal en entertainment steeds meer in elkaar verweven raken, en hoe ook een club uit Alkmaar aansluiting vond bij een sector die draait om ontspanning en beleving.

Sport en entertainment hand in hand

Wat interessant is, is hoe AZ zich de afgelopen jaren ontwikkeld heeft als merk. Voetbal gaat al lang niet meer alleen om het spelletje, maar ook om beleving.

Voor supporters betekent dat vaak meer dan 90 minuten voetbal. Denk aan hospitality-arrangementen, exclusieve lounges en bijzondere evenementen rondom een wedstrijd.

Een stad vol beleving

Wat Alkmaar onderscheidt van veel andere steden, is dat alles hier op loopafstand samenkomt. Je kunt ’s ochtends de kaasmarkt bekijken, daarna het Kaasmuseum in en ’s middags door naar een festival. En wie de dag afsluit met een avondwedstrijd van AZ of een voorstelling in Theater De Vest, heeft in één dag eigenlijk het complete palet van de stad gezien.

Waarom Alkmaar je verrast

Veel mensen kennen Alkmaar vooral van de kaas. En dat is logisch, want die markt is wereldwijd beroemd. Maar wie de moeite neemt om de stad beter te leren kennen, merkt dat er achter die kazen een levendige wereld schuilgaat. Cultuur, historie, sport en gezelligheid liggen hier letterlijk om de hoek bij elkaar.